ریواس و خواص آن

ریواس یا ریباس، گیاهی است از تیره ی ترشک ها ( هفت بندها ) و دارای ساقه های هوایی و برگ های آن محتوی مواد ذخیره ای و اسیدی است و به همین جهت مورد استفاده ی خوراکی قرار می گیرد.

ریواس هنگام بهار در نواحی گوناگون ایران، دامنه ی کوه ها، کنار رودخانه ها و مناطق برخوردار از آب های راکد می روید و برگ ضخیم و گوشت دار این گیاه مصرف غذایی دارد. تکثیر ریواس معمولاً با کشت در خزانه و انتقال به کشتزار و یا از طریق کشت بذر تازه صورت می گیرد.

خواص درمانی

ریواس طبیعت سرد دارد و دارای ویتامین ها و املاح معدنی گوناگونی است. برای تمامی اعضای بدن، ماده ی غذایی بسیار ممتازی شمرده می شود و اثر شگفت انگیز و معجزه آسایی دارد. قابض است و برای تقویت 

معده  و کبد مفید می باشد. خوردن ریواس برای بیماران تب  دار و بی اشتها مفید بوده و يرقان  ، وسواس  ، سستی را درمان می نماید. در این گونه موارد می توان 100 گرم از آب ریواس یا رب ریواس را میل کرد. صفرا و دل به هم خوردگی را رفع می کند و برای حصبه  و اسهال گرم صفراوی مفید بوده و کرم کُش است. خوردن ریواس را نباید در برنامه ی غذایی از یاد بُرد. ریواس را برای تهیه ی خورش، کمپوت، مربا و شربت مورد استفاده قرار می دهند. سعی کنید در مصرف ریواس زیاده روی نکنید.

مفیدترین طریقه مصرف آن، مصرف آب ریواس همراه با آب 

هويج ، كرفس ، خیار و سيب  می باشد که یک سوم آب ریواس و دو سوم بقیه مواد است.

ریواس اثر ملین داشته و اشتها آور است و برای 

افزايش اشتها  و یبوست مفید می باشد. مصرف ریواس برای مبتلایان به سنگ كليه و ناراحتی های مثانه خطرناک است.

شیر مادرانی که ریواس می خورند، در نوزادان تولید 

اسهال می کند. ریواس، مقوی قلب و اعصاب بوده و برای درمان بواسیر مفید است.

ریواس به عنوان فعال کننده ی عملکرد دستگاه گوارش، ناقل نمک های صفراوی و محرک ترشح کبد شناخته شده است. نخستین کار کرد آن در دهان این است که با تحریک جوانه های چشایی به واسطه ی مزه ی تلخ خوشایندش، موجب پاک شدن حفره ی دهان شده و 

دهان  را برای چشیدن غذای بعدی آماده می سازد. این گیاه در معده سبب افزایش ترشح معدی و تحریک آن می شود. در نتیجه به طور کلی باعث بهبود عملکرد معده می گردد.

علاوه بر این با تحریک ترشح نمک های صفراوی از کبد، به تنظیم جذب چربی از روده کمک می کند.

ریواس خاصیت مسهلی، ضد التهابی و متعادل کننده ی عملکرد روده ها (درمان یبوست و اسهال) را داشته و در درمان یرقان، خونریزی معدی- روده ای، اختلال قاعدگی، ورم ملتحمه ی چشم، جراحات ناشی از ضربات و صدمات جسمانی، 

زخم های چرکی سطحی و سوختگی های حاصل از حرارت کاربرد دارد.

 

 

ارزش تغذیه ای 85 گرم ریواس

انرژی ... 29 کیلو کالری

چربی ... 2/0 گرم

پروتئین ... 8/0 گرم

کربوهیدرات ... 7 گرم

 

كلسيم  ... 266 میلی گرم

 

سديم  ... 5 میلی گرم

پتاسیم ... 148 میلی گرم

 

ويتامين ث  ...  7 میلی گرم

 

ويتامين آ   ... 100 تا 300 واحد بین المللی.

سایر مصارف ریواس

ریواس به علت خاصیت اسیدی، برای پاک کردن ظروفی که آثار سوختگی مواد غذایی در آنها به جای مانده باشد، مورد استفاده قرار می گیرد.

افرادی که موی آن ها قهوه ای کم رنگ است، با استفاده از ریشه ی این گیاه می توانند به رنگ موی طلایی دست یابند. برگ های ریواس را می توان به عنوان حشره کش موثر برای دفع حشرات به کار برد.

ریواس با طعم منحصر به فرد خود، در بیشتر پس غذاها ( 

دسرها  ) و شیرینی ها  استفاده می شود. تا پیش از سده ی 18 کاربردی در پخت غذا نداشت.

گیاه یاد شده تا یکی دو روز در یخچال قابل نگهداری است. برای نگهداری طولانی تر ریواس، پس از بریدن ساقه ها، آن را منجمد می کنند. اگر ساقه های ریواس به طور خام مصرف شود، به شدت ترش خواهد بود. به طور معمول آن را با شکر یا 

عسل  می پزند و یا در کیک ها مورد استفاده واقع می شود.

همچنین به تنهایی یا همراه یا توت فرنگی در تهیه ی ژله و مرباها به کار می رود. چاشنی هایی که با ریواس مصرف می شوند، عبارتند از 

لیمو  ، دارچین و زنجبیل.

منبع:tebyan

شنگ (يمليك) سرد خشک است

برگهای گیاه شنگ  از خونریزی معده جلوگیری می‏كند. اگر مسموم شدید از ریشه‏این گیاه  استفاده كنید. برای رماتیسم مفید است  و آب ریشه خام شنگ  زگیل را از بین می‏برد. برای مسلولین نفع بسیار دارد. گل این گیاه  را بر روی محل سوختگی قرار دهید تا از قدرت آن التیام سوختگی پی ببرید!
فارسی این کیاه  شنگ است و در تركي به ان يمليك و در شیراز و اصفهان به شنگ آلاله شنگ و در خراسان ریش بز خالدار خطاب می‏كنند. به این  گیاه قندرون، سنسفیل، تسلسفیل، اسپلنج و اسفلنج هم می‏گویند. عربی نوع چمنی این گیاه  كه برگهای آن باریك‏تر از شنگ  می‏باشد، لحیه التیس و زنب الخیل است، ولی در عراق و شامات به آن اذناب الخیل می‏گویند. شنگ  در چمنزارهای نمناك شمال ایران، عمارلو، بین كبوتر چای و زرد چین، ایسپیلی ییلاق دامنه البرز، مخصوصا افجه و نارون می‏روید و نوع چمنی این گیاه  در مغرب ایران، تفرش، اراك، كوه شاهو و كردستان زیاد است، و در اروپا به علت زیبایی گل این  گیاه شنگ پرورش می‏دهند. گیاه شناسان قدیم نوع حقیقی شنگ را  نر و نوع چمنی را ماده می‏دانستند، و در زبان فرانسه به شنگ یارب دوشوو، در فاصله اردیبهشت تا تیر ماه ظاهر می‏شود ریشه گیاه شنگ دارای لعاب بوده و كمی تلخ است و خوردن آن اشتها را فوق العاده زیاد می‏كند. ریشه شنگ خلط آور و نرم كننده سینه و التیام دهنده زخمهاست. از برگهای شنگ در سالاد استفاده می‏كنند و ایرانیان آن را مانند كاهو و كاسنی با سركه و بدون آن می‏خورند، چون بسیار خنك می‏باشم. خوردن برگهای شنگ اسهال و خونریزی معدی را بند می‏آورد و از خونریزی سینه جلوگیری می‏كند و برای مسلولین نافع است.

ریشه شنگ برای جلوگیری از اسهال و خونریزی، از برگش قویتر است و خوردن خیسانده آن در شراب برای جلوگیری از خونریزی رحم تجویز می‏شود پاشیدن برگ و گل خشك شده این گیاه  در روی زخمهای چركی و متعفن سودمند می‏باشد ضماد آنرا برای التیام عصب قطع شده مفید دانسته‏اند ضماد گل شنگ  با موم جهت سوختگی آتش مفید است حكیم محمد بن زكریای رازی خوردن ریشه گیاه شنگ را پادزهر سموم می‏دانست. عصاره گیاه شنگ كه در طب سنتی ایران طرثوث خوانده شده است پادزهر قوی است و در ساختن تریاق فارون به كار می‏رود. برای معالجه نزله ریوی، نقرس، رماتیسم و امراض جلدی جوشانده شصت گرم ریشه شنگ تجویز می  كرده‏اند. اگر این گیاه را پختید  هرگز آب آن را دوز نریزند بلكه آن را بنوشید، زیرا منافع شنگ  در آب جوشانده جمع می‏شود. عصاره شنگ جهت درمان كچلی و زخمهای جلدی مفید است. آب ریشه خام شنگ  زگیل را از بین می‏برد.
قندرون‏
چنانچه گیاه شنك چمنی را قطع كنید، از آن یك ماده كائوچو كی ترشح می‏شود، كه به آن قندرون و قندران می‏گویند. این ماده در برابر هوا سفت می‏شود و ایرانیان آن را مانند سقز می‏جویند و چنانچه كمی حرارت  به آن بدهید، به صورت كش در می‏آید و با آن بهترین لاستیك را می‏توان ساخت، ولی چون مقدار آن كم است و ساختن لاستیك با آن به صرفه نیست. قندرون از دوستان كبد بوده و سریع الهضم است و از احتقان خون جلوگیری كرده، جویدن آن هضم غذا را آسان می‏كند، اشتها را زیاد می‏نماید. برای پاك شدن سینه از اخلاط نافع است. برای شش و قلب نیز مفید می‏باشد. خوردن مقدار كمی از آن، شب مواقع خواب برای تسكین سرفه تجویز شده است، ضماد آن با سندروس یا زرده تخم مرغ نیم برشته بر روی زخم جهت التیام و رویاندن گوشت سودمند می‏باشد. ضماد گداخته آن با پیه بزجهت رفع كجی ناخن و درد عضلات و ترك پوست و شقای مزمن مخصوصا با كمی شنجرف نافع می‏باشد و با روغن زیتون جهت تحلیل ورمها و شكاف كشاله ران و تقویت اعصاب و خارش نافع می‏باشد. مقدار خوراك آن یك مثقال است.